Петропавл қаласындағы филиалы
Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институтының Петропавл қаласындағы филиалы (бұдан әрі – Филиал) – ҚР ҒжЖБМ ҒК бағдарламалық-нысаналы және гранттық қаржыландыру шеңберінде ғылыми-зерттеу бағдарламаларын іске асыратын құрылымдық бөлімше.
Филиал директоры – Әбуов Нұрболат Әскерұлы, тарих ғылымдарының кандидаты.
Филиал қызметінің мақсаты – Солтүстік Қазақстанда тарих ғылымы саласындағы ғылыми зерттеулерді жүзеге асыру, тарих ғылымының басым бағыттары бойынша зерттеу бағдарламаларын, ғылыми өтінімдерді беру және іске асыру үшін бірлескен зерттеу топтарын құру, тағылымдамаларды ұйымдастыру және өткізу, «институттың» ғылыми-зерттеу инфрақұрылымына қолжетімділікті қамтамасыз ету, аймақтың ғалым-зерттеушілері арасында білім және тәжірибе алмасу үшін платформа құру болып табылады.
Филиалдың ғылыми қызметінің мәні:
- кәсіпорынның тапсырмасы бойынша тарих ғылымдары, этнология (этнография) және антропология саласында іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеулер жүргізу;
- республикалық, халықаралық бағдарламаларға қатысу және отандық, халықаралық гранттар бойынша, сонымен қатар тапсырыс берушілермен жасалған шарттар негізінде жұмыстарды орындау;
- аяқталған зерттеулер мен конкурстық жобалардың ғылыми сараптамаларын, сондай-ақ Филиал қызметінің бейіні бойынша арнайы қорытындыларды жүзеге асыру;
- Филиал қызметінің бейіні бойынша консультациялық және ғылыми-талдау қызметтерін көрсету;
- Филиал қызметінің бейіні бойынша ғылыми конференциялар және басқа да ғылыми іс-шаралар өткізу;
- Филиал қызметінің бейіні бойынша тағылымдамалар мен біліктілікті арттырудың басқа да нысандарын ұйымдастыру;
- Филиал қызметінің бейіні бойынша басқа ұйымдармен ғылыми ынтымақтастық;
- ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін оларды тәжірибеде қолдануға байланысты коммерцияландыру;
- Солтүстік Қазақстан облысындағы саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі өңірлік комиссияның жұмыс істеген кезеңінде оның қызметін ғылыми-талдамалық қамтамасыз ету болып табылады.
БОЛАШАҚТАҒЫ ФИЛИАЛ ЖҰМЫСЫНЫҢ БАҒЫТТАРЫ
Институттың Петропавл қаласындағы Филиалы Солтүстік Қазақстан тарихы бойынша іргелі және қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу, өңір тарихшылары мамандары мен Филиал мамандарының бірлескен зерттеу, әдістемелік, ғылыми-білім беру қызметі аясында ынтымақтасу мақсатында құрылды.
Филиал жұмысының бағыттары:
- Солтүстік Қазақстан тарихының ерекшелігін ескере отырып, іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізуге Ғылыми өтінімдер әзірлеу және беру;
- отандық және шетелдік мұрағаттар қорларында жұмыс істеу, институттың тапсырмасы бойынша ғылыми-талдау материалдарын дайындау;
- саяси қуғын-сүргін құрбандарының бірыңғай республикалық дерекқорымен Мемлекеттік комиссия порталында жариялау үшін өңірлік комиссиялардың жұмыс топтарының материалдарын дайындау және редакциялау;
- Солтүстік Қазақстандағы институт қызметін ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу, тақырыптық бағыттар бойынша аналитикалық ұсыныстарды, рецензияларды жинау және қалыптастыру;
- өңірдің білім және мәдениет мекемелеріне ғылыми-талдау және консультациялық қызметтер көрсету;
- институттың келісімі және тапсырмасы бойынша құпиясыздандырылған құжаттар жинақтарын, конференцияларды, монографияларды басып шығаруды сүйемелдеу бойынша жұмыс;
- тарихи ғылымның басым бағыттары шеңберінде бірлескен ғылыми іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу;
- ғылыми зерттеулердің нәтижелерін Мемлекеттік комиссия порталында, рецензияланатын ғылыми журналдарда (БҒССҚК және т. б.) жариялау;
- ғылым және білім беру саласындағы ынтымақтастық туралы Шартқа сәйкес «М. Қозыбаев атындағы CҚУ» КеАҚ ғылыми және ғылыми-педагогикалық қызметкерлерді даярлау, қайта даярлау және (немесе) олардың біліктілігін арттыру.
ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫ
Зерттеу кезеңінің мақсаттары мен міндеттері. Институт филиалының мақсаттары мен міндеттері гранттық және нысаналы қаржыландыру жобалары, сондай-ақ «Рухани жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасын іске асыру шеңберінде Қазақстан тарихының өзекті мәселелерін зерделеумен байланысты зерттеу жұмыстарын іске асыруға бағытталған. Қазіргі тарихи сана тарихи өткеннің беттеріне деген қызығушылықты ғана емес, өткен тарихтың бөлшектері мен тетіктері туралы объективті шындықты білуді қажет етеді. Бұл жағдайда тарихшылар мен тарих ғылымы өткенді түсінуде жаңашыл болуға шақырады.
Бағдарламалық-мақсатты қаржыландыру аясында Филиал директоры «Ежелгі дәуірден бүгінгі күнге дейінгі Қазақстан тарихы» академиялық басылымын жеті томда әзірлеу» бағдарламасына қатысады.
Бағдарламаның мақсаты – Қазақстандық қоғамда еліміздің объективті, академиялық негізделген тарихына деген қызығушылық артқандықтан, Қазақстан халқының ежелгі заманнан қазіргі уақытқа дейінгі саяси, экономикалық және этно-демографиялық тарихының үдерістерін тарихи жады мен дүниетанымға жаңа көзқарасты қалыптастыру арнасында көрсететін тарих ғылымының жаңа жетістіктері негізінде 7 томдық Отандық тарих бойынша академиялық басылымды әзірлеу.
2020-2021 ҒЫЛЫМИ ЖАРИЯЛАНЫМДАР
- БҒССҚК ұсынған отандық басылымдардағы жарияланымдар:
- Картова З. К, Абуов Н. А.. Применение дискурсивного анализа к актовым источникам Золотой Орды и последующих средневековых государств XIV-XVI веков. Вестник Карагандинского университета им. Е.Букетова. Серия История, философия – Караганда, 2020. – № 4 (100) С. 57-678
- Абуов Н. А. Ұлы Отан соғысының алғашқы айларындағы Солтүстік Қазақстан аумағында әскери жұмылдыру іс-шаралары//Вестник Военного института национальной гвардии Республики Казахстан (научно-образовательный журнал рекомендован КОКСОН МОН РК для публикации основных результатов по военному делу и безопасности). 2021. № 2 (40, июнь). С. 33-40
2) Шетелдік басылымдардағы жарияланымдар:
- Ibrayeva A., Temirkhanova A., Kartova Z., Sadykov T., Abuov N., Pleshakov A. «Interdisciplinary approach to studying written nomadic sources in the context of modern historiology» Heritage Science, Открытыйдоступ, Том 9, Выпуск 1, December 2021 Номер статьи 90, ISSN 2050-7445, DOI 10.1186/s40494-021-00564-7, https://www.scopus.com/record/display.uri?eid, Scopus, CiteScore 3.1, Процентиль – 94, Q1 Межд. ( дальн. заруб.)эл. издание (Импакт: Scopus, 01.08.2021
3) Конференция жинақтарындағы жарияланымдар:
- Бимаканова З. Ш. Абуов Н. А. Картова З. К. История депортации чеченцев и ингушей на материалах архива Северо-Казахстанской области // Сборник материалов международной научно-практической конференции. г. Петропавловск, Военный институт Национальной Гвардии Республики Казахстан. 2020. С. 160. С. 46-53.
- Абуов Н. А. Происхождение и функции делопроизводителей Золотой Орды // Материалы Международной научно-практической конференции «Проблемы изучения истории Золотой Орды: выявление и интерпретация исторических источников». Петропавловск. 2020. С.100-105.
- Абуов Н.А. Историко-краеведческий музей Северо-казахстанской области – как памятник архитектуры, истории и культуры МНПК «Козыбаевские чтения – 2021: Новые подходы и современные взгляды на развитие образования и науки». – Петропавловск: СКУ им. М. Козыбаева, 2021. Т. 1. С. 32-37
- Абуов Н.А. Историческая память о массовых и политических репрессиях в консолидации народа Казахстана // Қазақстандық қоғамның даму құндылықтары – Ценности развития казахстанского общества: сборник статей. Сборник статей. – Петропавловск: филиал АО «НЦПК «Өрлеу» «ИПК ПР по СКО», 2021. – 146 с.
- Абуов Н. А., Ахметжанова Г. Н. Қазақстан халқының бірігуіндегі жаппай және саяси куғын-сүргін туралы тарихи естелік //Материалы Международной научно-практической конференции “Молодежь и наука- 2021”. 2021. – 289 с.
- Абуов Н. А. Этнический состав города Петропавловска на рубеже 19-20 вв. // Материалы МНПК “МОЛОДЕЖЬ И НАУКА -2022”. 2022. Апрель. Т. 2. С. 354-358 (Журавлёв Э. К.)
- Абуов Н. А. История массовых репрессий в СКО в 1940-1950 гг. в архивных фондах Северо-Казахстанского государственного архива // Материалы МНПК “МОЛОДЕЖЬ И НАУКА -2022”. 2022. Апрель. Т. 2. С. 350-354 (Ахметжанұлы Е.)
4) БАҚ-тағы жарияланымдар:
- Абуов Н.А. Горизонты прошлого, настоящего и будущего // Северный Казахстан.- 2020.- 30 апреля.
- Абуов Н.А. Качественное образование – залог успешной карьеры! // Айыртауские зори. – 2020. – 21 мая.
- Абуов Н.А. Манаш Козыбаев: историк от бога // Парасат.- 2021.- 15 октября.