Комитет науки Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан

Институт истории и этнологии имени Ч. Ч. Валиханова

Грантовое финансирование проектов на 36 месяцев. (2021-2023)


ИСТОРИЯ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ С ДРЕВНЕЙШИХ ВРЕМЕН ДО НАШИХ ДНЕЙ


Объект исследования: изучение неисследованных фрагментов из истории Атырауской области.

Цель работы: является глубокое, всестороннее изучение и сформирование целостного представления об истории Атырауской области, результатом которого будет выпуск трехтомной исторической монографии.

Методы исследования: Методология проекта базируется на общих принципах объективности и историзма. Также в проекте применяется ряд типичных для историографических исследований методов: хронологический, историко-генетический, проблемный, системный методы. Метод анализа. дедуктивный и индуктивный методы.

Результаты научных исследований, проведенных в рамках проекта опубликованы в качестве 6 статьи отечественных и зарубежных рецензируемых журналах рекомендованных КОКСНВО и 1 статья в печати в журнале входящие в перечень базу Scopus имеющем процентиль по CiteScore – 80. Результаты такжы даны в виде кратких сведении: за 2021 год – 0321РК00951, за 2022 год- 0322РК00689.

Рекомендации по внедрению результатов НИР: полученные данные можно использовать при написании исторических монографий, научно-публицистических статей, биографических очерков и учебников по отечественной истории.

Социальный и экономический эффект полученных результатов заключается в широком вовлечении в научно-исследовательскую сферу молодых уче­ных.докторантов и магистрантов, в поднятии престижа отечественной науки путем публикации статей в зарубежных индексируемых журналах.

Прогнозные предположения о развитии объекта исследования: результаты исследования помогут обогатить учебные материалы по истории Казахстана и религиоведения и других науках в качестве нового научного знания и  сделать неизвестные ранее выводы об исторических событиях.

Новизна проекта состоит в том, что в отечественной науке разработано первое комплексное научное исследование, его результатом будет выпуск трехтомной исторической монографии Атырауской области. До этого история Атырауской области еще не получила должного освещения, так как нет того самого необходимого труда, который в свою очередь не только содержал в себе всю историю данного региона, но и способствовал развитию экономики и туризма. В этом смысле результаты исследований по проекту не имеют существующую аналогию. По проекту было рассмотрено около 1000 различных архивных материалов и 500 литератур.

Многие труды ограничены только отдельной хронологической рамкой или конкретной событии. Другими словами, эти труды посвящены только для истории узкого направления такие как история освоение нефти или история рыбацких поселении и т.д. Тем не менее, при всем многообразии работ по истории Атырауской области практически отсутствуют работы, в которых концептуально раскрывалась вся история Атырауской области начиная с древнейшех времен до сегодняшних дней. В этом смысле результаты исследований по проекту не имеют существующую аналогию. Полноценное изучение истории Атырауской области не только способствовует бы интеграции казахстанской исторической науки в мировое научное пространство, но и показывает Атыраускую область как одну из важнейших регионов Казахстана. Полученные результаты оказывает также и значительное влияние на становление нового направления в региональной исторической науке, находящегося на стыке двух отраслей казахстанской исторической науки – истории Казахстана и всеобщей истории. В свою очередь оно является базой для разработки междисциплинарных методов в исследовании и решения узловых проблем. Территория Атырауской области.которая была в составе Хазарской, Ногайской и Золотой Орды. Казахского ханства, который в свою очередь вошел в состав Российской Империи и как один из областей КазССР в составе СССР сыграл огромную историческо-экономическую и культурную роль в не только истории Казахстана, но и стран прикаспийских государств. К тому же после обретения независимости, Республика Казахстан заключила между иностранными государствами договор о поставке Атырауской нефти. В этом контексте результаты данного проекта получил особый статус среди аналогичных проектов, так как в нем отразится не только локальная история Атырауской области, но и история развития всего отечественного промышленного предпринимательства. В этом контексте издание первой и масштабной исторической монографии имеет определенное значение и в международном масштабе.

Исполнители данного проекта участвовали в различных научных проектах, заключающейся в проведении серии археографических экспедиций в архивные учреждения стран ближнего и дальнего зарубежья с целью поиска и сбора актуальных и ценных документов для истории и культуры Казахстана. Полученные в ходе археографических экспедиций документы стали основанием для проведения настоящего исследования, поскольку создали возможность дальнейшего изучения истории Атырауской области. На сегодняшний день в Казахстанских и Российских архивах продолжает оставаться значительный объем документов, позволяющих выявить новые данные длякомплексное научное исследование, анализирующее полную историю Атырауской области по всем направлениям.

В 2021-2023 гг. был подготовлен 3-томная монография «История Атырауской области» на трех языках, сборник архивных документов и сборник международной научно практической конференции. В ходе подготовки монографии были использованы новейшие архивные материалы которые ранее не были использованы.

По результатам научно-исследовательских работ были опубликованы:статья в зарубежном научномизданиив базе данных Scopus – 1 в печати, статьи в отечественных изданиях с ненулевым импакт-фактором (рекомендованных КОКСОН) – 6.

В 2021-2023 году был проведен обзор фондов и дел российских архивов (Астрахань, Оренбург, Санкт-Петербург, Москва) на предмет выявления документов, отвечающих критериям настоящего Проекта, сбор архивных документов и материалов в объеме достаточном для реализации Проекта (подготовка монографии и сборника документов).

Публикации по проекту (2021-2023гг.)

2021 год

Публикации в Республиканских и Международных конференциях:

  1.              М. Әбілсейіт. «Ортағасырлық Сарайшықтың Ұлық Ұлыс тарихындағы маңызы» мақаласы 2021 жылы 28 қазанда Атырау қаласында өткен «Ұлық Ұлыс – Алтын Орда» Халықаралық ғылыми практикалық конференция.
  2.              Д. Салқынбек. «Зұламат аштықтан ауа көшкен боздақтар» Қазақстандағы аштық:жаңа деректер мен пайымдаулар атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдар жинағы.Алматы: АЭжБУ,2021 жыл 26 мамыр.
  3.              К. Саркенова. «1921–1922 ЖЫЛДАРДАҒЫ ҚАЗАҚ ДАЛАСЫНДАҒЫ АШАРШЫЛЫҚ МӘСЕЛЕСІНІҢ ЗЕРТТЕЛУІ» // «Қ.-Ж.К. Тоқаевтың «Тәуелсіздік бәрінен қымбат» мақаласын жүзеге асыру аясында шетелдік аудитория үшін Қазақстанның қысқаша тарихын әзірлеудің өзектілігі» атты Республикалық ғылыми-практикалық конференция (2021 жыл 28 қыркүйек) материалдары

СМИ:

  1. Саркенова К.1921 – 1922 ЖЫЛДАРДАҒЫ НӘУБЕТКЕ – 100 ЖЫЛ! // Қазақстан дәуірі газеті. – 2021. – №4 (қаңтар)
  2. Салқынбек Д. Қанай Боранбаевқа 125 жыл. Қазақ газеті. 2021ж. 31 тамыз
  3. Салқынбек Д. Қазақ үкіметін басқарған Ораз Исаев. Қазақ газеті. 2021ж. 11 мамыр.
  4. Салқынбек Д. Қазақ үкіметін басқарған О.Исаев. Қазақ газеті. 2021 ж. 18 мамыр.
  5. Салқынбек Д. Ұрпақ үшін төгілген тер. Қазақ газеті. -2021ж. 21 қыркүйек Жұмағұлов Б. С. Жанкешті күрескер // ATYRAY. -2021. -№47
  6. Жұмағұлов Б. С. Атырау облысының тарихы: көне заманнан бүгінгі күнге дейін // ATYRAY. -2021. -№45
  7. Жұмағұлов Б. С. Тарихты шынайы, кәсіби тұрғыда жазу керек // ҚҰЛСАРЫ. -2021. -№25(892)
  8. Жұмағұлов Б. С. Тарихты шынайы, кәсіби тұрғыда жазу керек // ҚЫЗЫЛҚОҒА. -2021. -№21(7225)
  9. Әбілсейіт М. Алтын Орда Ұлық Ұлыс орталығы // ATYRAY. -2021. -№84 (20585). – 22 қазан. -1, 4 б.
  10. Әбілсейіт М. Ортағасырлық Сарайшық – Ұлық ұлыстың бір бөлшегі // EGEMEN QAZAQSTAN. -2021. -№203(30182). -26 қазан. – 9 б. https://egemen.kz/article/294139-ortaghasyrlyq-sarayshyq-%E2%80%93-ulyq-ulystynh-bir-bolshegi
  11. Әбілсейіт М. Сарайшық туристік мекенге айналады. // NarynTany. -2021.-№ –. Қараша
  12. Әбілсейіт М. Алтын Орда тарихы – қазақтың тарихы. // NarynTany. -2021.-№ –. Қазан
  13. Халидуллин Г. «Сарайшық мәдениет һәм керуен жолы» // ATYRAU. -2021. -№87 (20583). 2 қараша.

2022 год

Статьи в отечественных изданиях (рекомендованных КОКСНВО):

  1.              Бердыгужин Л.Б., Сарсенов А.С., Жумагулов Б.С. Становление казахского ханства: новый взгляд на историю. Отан тарихы. Ғылыми журнал №2 (98), 2022. 54-63 беттер.
  2.              Ш.Нагимов, Б.С. Жұмағұлов Ежелгі түркі жазбаларындағы Қазақстан тарихына қатысты деректер. Абай атындағы ҚазҰПУ. Хабаршы «Тарих және саяси-әлеуметтік ғылымдар» сериясы №1 (72), 2022. 183-192 беттер.
  3.              Ермұханов Е.Н., Салқынбек Д.И. Ыдырыс Мұстамбайұлы қайраткер тұлғаның Кеңестік ОГПУ жендеттерімен күресі. Абай атындағы ҚазҰПУ. Хабаршы «Тарих және саяси-әлеуметтік ғылымдар» сериясы №2 (73), 2022. 240-250 беттер.
  4.              Касенов М.С., Халидуллин Ғ.Х. Атырау – Каспий аймағының қола дәуірі ескерткіштері.

Публикации в Республиканских и международных конференциях:

  1.               Халидуллин Г.Х. – Атырау қаласының негізделуіне болған себептер. «Атырау қаласының тарихы: бастауы мен бүгіні» атты дөңгелек үстел материалдары. Атырау қаласы. 2 маусым 2022 жыл
  2.              Жұмағұлов Б.С. – Атырау қаласы ерте дүниеден қазіргі күнге дейін. «Атырау қаласының тарихы: бастауы мен бүгіні» атты дөңгелек үстел материалдары. Атырау қаласы. 2 маусым 2022 жыл
  3.              Мұхтар Ә.Қ. – «Сарайшық» қазақ хандығының астанасы.  «Атырау қаласының тарихы: бастауы мен бүгіні» атты дөңгелек үстел материалдары. Атырау қаласы. 2 маусым 2022 жыл
  4.               Ермұханов Е. – XIX ғасырдың II жартысы XX ғасырдың басындағы Гурьев қаласының экономикалық және мәдени дамуының кейбір мәселелері.  «Атырау қаласының тарихы: бастауы мен бүгіні» атты дөңгелек үстел материалдары. Атырау қаласы. 2 маусым 2022 жыл
  5.               Саркенова К.А. – Атыраудың этнографиялық тарихы.  «Атырау қаласының тарихы: бастауы мен бүгіні» атты дөңгелек үстел материалдары. Атырау қаласы. 2 маусым 2022 жыл
  6.               Нагимов Ш. – Мұрат Мөңкеұлы шығармаларындағы Атырау өлкесі тарихының деректері.  «Атырау қаласының тарихы: бастауы мен бүгіні» атты дөңгелек үстел материалдары. Атырау қаласы. 2 маусым 2022 жыл
  7.              Жумагулов Б.С. –«Атырау облысының тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейінгі» жобасының дайындалу барысы: жүзеге асырылған жұмыстар және алдағы міндеттер. «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Алматы қаласы, 2022 жылғы 17 маусым.
  8.               Мұхтар Ә.Қ. – Сарайшық – қазақ хандығының астанасы. «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Алматы қаласы, 2022 жылғы 17 маусым.
  9.                Халидуллин Г.Х. – Атырау қаласының тарихы 1640 жылдан бастала ма? «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Алматы қаласы, 2022 жылғы 17 маусым.
  10. Нагимов Ш., Абдулов А. – Мұрат Мөңкеұлы шығармаларындағы Атырау өлкесі тарихының деректері. «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Алматы қаласы, 2022 жылғы 17 маусым.
  11. Саркенова К.А. – Солүстік-Шығыс Каспий аймағын мекендеген ру-тайпалар туралы деректер. «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Алматы қаласы, 2022 жылғы 17 маусым.
  12. Ермұқанов Е.Н. – Жаңа замандағы Атырау облысы тарихының кейбір мәселелері (XVIII – XX ғасырдың басы). «Атырау облысы тарихының өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Алматы қаласы, 2022 жылғы 17 маусым.
  13. Саркенова К.А.Солтүстік-Шығыс Каспий аймағындағы алшын бірлестігі // Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде 2022 жылдың 16 мамырында профессор У.Х. Шалекеновтың 100 жылдығына арналған «Қазақстан археологиясы мен этнология ғылымының өзекті мәселелері: қазіргі практикасы мен даму бағыты» тақырыбында халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары. – А.: Қазақ ұлттық университеті, 2022
  14. Жұмағұлов Б.С.: 1. Сейсенбі 31 мамыр 2022 жылы «Құныскерей Қожахметов және саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау: тарихы мен тағылымы» атты конференцияға қатысып, «Қазақстанның Батыс өңіріндегі 1921-1922 жылдардағы аштық: себебі мен зардабы» тақырыбына баяндама жасады;
  15. Жұмағұлов Б.С.: Атырау қаласында 27-28 қазан 2022 жылы Атырау облысының әкімдігі, «Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті» КЕАҚ, «Халықаралық қазақ тілі қоғамы» РҚБ ұйымдастырған «Қазақстанның Батыс өңіріндегі саяси қуғын-сүргін: жаңа деректер мен зерттеу ұстанымдары» Республикалық ғылыми-практикалық конференцияның пленарлық мәжілделоінде «XX ғ. 20-30 жылдарындағы халық наразылығы мен көтерілделотерінің ортақ ерекшеліктері» тақырыбына баяндама жасады.
  16. Халидуллин Ғ.Х.:  Сейсенбі 31 мамыр 2022 жылы «Құныскерей Қожахметов және саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау: тарихы мен тағылымы» атты конференцияға қатысып, «Қожахметұлы Құныскерей туралы деректерге шолу» тақырыбына баяндама жасады;
  17. Салқынбек Д.И.: Соғыс тұтқындарының тауқыметті тағдыры. //Қазақ тарихы. 2022, №2. 16-19 бб.;
  18. Салқынбек Д.И.: Алаш қайраткерлерінің қоғамдық саяси өмірінің беймәлім беттерінен. «Тарихтан тағылым – өткенге тағызым» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдар жинағы. Арқалық, 2022 ж. мамыр; 3. Озық ойлы орыс гуманисі. // Қазақ тарихы. 2022, №2. 11-16 бб.
  19. Ермұханов Е.Н.: Зұлмат жылдар жаңғырығы. Саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі Алматы қалалық комиссиясы қандай жұмыстар атқарып жатыр? Almaty aqshamy. №59 (6194), 28 мамыр , сенбі, 2022 жыл. 8-9 беттер;
  20. Ермұханов Е.Н.: Архивы боли. Как работает городская комиссия по вопросам реаблитации жертв политических репрессий. Вечерний Almaty. Вторник, 31 мая 2022г. № 60 (14010)

СМИ:

  1.             Б.С. Жұмағұлов «EGEMEN QAZAQSTAN» газеті №136 (30365) 20 шілде, сәрсенбі, 2022 жыл 11-бетте бір беттік мақала жариялады: «Елі үшін туған есіл ер!»;
  2.             Б.С. Жұмағұлов Сейсенбі 31 мамыр 2022 жылы «Құныскерей Қожахметов және саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау: тарихы мен тағылымы» атты конференцияға қатысып, «Қазақстанның Батыс өңіріндегі 1921-1922 жылдардағы аштық: себебі мен зардабы» тақырыбына баяндама жасады;
  3.             Б.С. Жұмағұлов Атырау қаласында 27-28 қазан 2022 жылы Атырау облысының әкімдігі, «Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті» КЕАҚ, «Халықаралық қазақ тілі қоғамы» РҚБ ұйымдастырған «Қазақстанның Батыс өңіріндегі саяси қуғын-сүргін: жаңа деректер мен зерттеу ұстанымдары» Республикалық ғылыми-практикалық конференцияның пленарлық мәжілделоінде «XX ғ. 20-30 жылдарындағы халық наразылығы мен көтерілделотерінің ортақ ерекшеліктері» тақырыбына баяндама жасады.
  4.             Б.С. Жұмағұлов Қуғын-сүргін құрбандарын ақтау – ұрпақ парызы. Еуразия ендігінде телеарнасында 50 минуттық сұхбат. https://youtu.be/s-IZq1xsM00 5. Конференциядан видеоүзінді: https://m.facebook.com/story.php? Жоба мүшесі
  5.               Ғ.Х. Халидуллин: 1. Сейсенбі 31 мамыр 2022 жылы «Құныскерей Қожахметов және саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау: тарихы мен тағылымы» атты конференцияға қатысып, «Қожахметұлы Құныскерей туралы деректерге шолу» тақырыбына баяндама жасады;
  6.              Салқынбек Д.И.:  Соғыс тұтқындарының тауқыметті тағдыры. //Қазақ тарихы. 2022, №2. 16-19 бб.;
  7.              Салқынбек Д.И.:Алаш қайраткерлерінің қоғамдық саяси өмірінің беймәлім беттерінен. «Тарихтан тағылым – өткенге тағызым» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдар жинағы. Арқалық, 2022 ж. мамыр;
  8.             Салқынбек Д.И.: Озық ойлы орыс гуманисі. // Қазақ тарихы. 2022, №2. 11-16 бб.
  9.             Ермұханов Е.Н.: 2022 жылдың 31 мамырында «Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу» күніне орай Шалқар радиосында ұйымдастырылған арнайы хабарға қатысын сұхбат берді және 29 мамырда «Вечерняя Алматы,
  10. Ермұханов Е.Н. Д.Салқынбекпен: «Алматы ақшамы» газеттерінде жоба орындаушыларының бірі 1930 жылдардағы Қазақстандағы жаппай саяси қуғын-сүргін жөнінде кеңінен баяндалды.

2023 год

Архивные сборники:

1  1920-1930 жылдардағы Атырау аймағы. Құжаттар мен материалдар
жинағы. – Алматы: Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты, Алматы: ЖШС «Литера-М», 2023. – 250 б.

Коллективные монографии:

1 Атырау облысының тарихы көне заманнан бүгінге дейін. Үш томдық. 1-том. Ұжымдық монография. – Алматы: ТОО «Литера-М»,  2023. – 390 б.

2 История Атырауской области с древнейших времен до наших дней. В 3-х томах. Том 1. Коллективная монография.– Алматы: ТОО «Литера-М», 2023. – 390 с.

3 The History of Atyrau region from ancient times to the present day. Three volumes. Volume 1. Collective monograph. – Almaty:LLP «Litera-M », 2023. – 390 p

4  Атырау облысының тарихы көне заманнан бүгінге дейін. Үш томдық. 2-том. Ұжымдық монография. – Алматы: ТОО «Литера-М»,  2023. – 436 б.

5  История Атырауской области с древнейших времен до наших дней. В 3-х томах. Том 2. Коллективная монография. – Алматы: ТОО «Литера-М»,  2023.– 436 с.

6  The History of Atyrau region from ancient times to the present day. Three volumes. Volume 2. Collective monograph. – Almaty:LLP «Litera-M », 2023. – 436 p.

7  Атырау облысының тарихы көне заманнан бүгінге дейін. Үш томдық. 3-том. – Ұжымдық монография. Алматы: ТОО «Литера-М»,  2023.. – 496 б

8  История Атырауской области с древнейших времен до наших дней. В 3-х томах. Том 3. Коллективная монография. – Алматы: ТОО «Литера-М»,  2023. – 496 с.

9  The History of Atyrau region from ancient times to the present day. Three volumes. Volume 3. Collective monograph. – Almaty:LLP «Litera-M », 2023. – 496 p.

Сборник международной конференции:

1  «АТЫРАУ ОБЛЫСЫ ТАРИХЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ» атты
Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдарының жинағы. – Алматы: ТОО «Литера-М»,  Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты, 2023. – 328 б.

2   Сборник материалов Международной научно-практической конференции
«АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ». – Алматы: ТОО «Литера-М»,  Институт истории и этнологиии имени Ч.Ч. Валиханова, 2023. – 328 с.

Статьи в отечественных изданиях (рекомендованных КОКСНВО
  1. Назымбетова  Г.Ш., Халидуллин  Г.Х.XVIII-XX  ғасырлар-дағы  Атырау  облысы  аумағында  жүргізілген  геологиялық палеонтологиялық зерттеулердің тарихы. ВЕСТНИК КазНПУ им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», No3(78), 2023г Стр-231-239. 
  2. Бердіғожин Л.Б., Жұмағұлов Б.С., Алипова Д.Ж. Гурьев уезіндегі 1920  жылдардағы халық қозғалысы. ВЕСТНИК КазНПУ имени Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», No1(76), 2023г. Стр 48-59.  Публикации в

Республиканских и международных конференциях:

  1.              Ғ.Халидуллин, А.Д. Күнекеев Археологиялық зерттеулер мен жазба деректердегі Солтүстік Каспий аймағы. Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  2.            Әбілсейіт Мұқтар Сарайшық – қазақ хандығының астанасы. Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год. 
  3.           Нағымұлы Ш., Бердіғожин Л.Б., Мирболатов С.М. 1921- 1923 жылдарғы Атырау өлкесінде болған  ашаршылық. Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  4.           Салқынбек Д.И. Атырау өңірі халқының балық кәсіпшілігі  (XVIII-XIX ғ.ғ.). Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  5.           Б.Жұмағұлов, Л.Бердіғожин, Д.Алипова Жаңа экономикалық саясат жылдарындағы Атырау өңірі.). Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  6.            Клара Саркенова Солтүстік-шығыс каспий аймағын мекендеген ру-тайпалар туралы деректер.). Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  7.            Ш. Нағимов, А. Абдулов Мұрат Мөңкеұлы шығармаларындағы атырау өлкесі тарихының деректері. Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  8.            Нағимов Шахман Атыраулық байлар: ескерусіз қалған қамқорлық.). Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  9.             Клара Саркенова Моғолстан этностары туралы бірер сөз.). Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.
  10. Ермуканов Еркин Нуратдинович, Бақытжанқызы Талшын Ж.Абдрахманов және қырғыз жеріндегі қазақ босқындары. Сборник материалов Международной научно-практической конференции «АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ИСТОРИИ АТЫРАУСКОЙ ОБЛАСТИ».  2023 год.

Скопус

  1. Zhumagulov B.S., Salkynbek D.I., Ermukhanov E.N., Sarsenov F.S.,
    Sarkenova K.A  ‘TRADE DEVELOPMENT IN ATYRAU REGION (XVIII – EARLY XX CENTURY)’ ISVS e-journal 11.01: January, 2024