Қазақстан Республикасының ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитеті

Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты

САХА РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ МӘДЕНИЕТ ҚАЙРАТКЕРЛЕРІМЕН КЕЗДЕСУ-СЕМИНАР (РФ, ЯКУТИЯ)


2023 жылғы 19 қыркүйекте т.ғ.д., профессор С.Е. Әжіғалидің бастамасымен Саха Республикасының (РФ, Якутия) ғылым және мәдениет қайраткерлері – т.ғ.д., проф. Романова Е.Н. және режиссер Романов А.С. қатысуымен кездесу – семинар өткізілді. Екатерина Назарқызы Романова Зияткерлік тарих және мәдениет орталығының басшысы, РҒА сарапшысы, саха халқының дәстүрлі және заманауи мәдениеті бойынша ірі маман, тарих ғылымдарының докторы болып табылады. Оған көптеген еңбектер тиесілі, ол «Якуты-Саха» томының редакторы-құрастырушысы, ежелгі дәуірден бері якуттар тойлаған және Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін қайта жаңғырған табиғаттың оянуына орай жыл сайынғы ұлттық қымыз мерекесін өткізудің бастамашысы болған. Оның жұбайы – Алексей Семенович Романов – Якутияда киностудия құрудың бастауында тұрған Якутияның алғашқы кәсіби кинорежиссері, «Сахафильм» мемлекеттік ұлттық кинокомпаниясын құруға қол жеткізді. Олардың келуі Алматыда 15-20 қыркүйек аралығында Kinoplexx Saryarka киноорталығында ұйымдастырылған «Якут киносы фестивалімен» байланысты болды. 18 қыркүйекте С.Е. Әжіғали қазақ-якут байланыстары туралы құттықтау сөзін сөйледі.

Кездесуге сондай-ақ 19 қыркүйекте қазақтардың жерлеу жораларының тақырыбын әзірлейтін Карлов университетінің аспиранты (Чехия, Прага қаласы) Гүлжан Асанова қатысты. Кездесуге қызығушылық танытқан ғалымдар, зерттеушілер (этнологтар, мәдениеттанушылар, тарихшылар және т.б.), олардың ішінде А.У. Тоқтабай, Б.К. Қалшабаева, сәулетші, сәулет кандидаты А.Р. Нұрдубаева және т.б. қатысты. Іс-шарада Е.Н. Назароваға РҒА СБ Солтүстік халықтарының гуманитарлық зерттеулер және проблемалары институтымен ынтымақтастық туралы меморандумның жобасы қол қоюға берілді. Қазақ және якут халықтарының этнологиясы мен антропологиясы бойынша бірлескен ғылыми жобаларды жүзеге асыру жоспарлануда. Айтылған баяндамалар бойынша пікір алмасылды:

  1. Романов Е.Н. «Дала Арктикасы». (Оның ішінде якут, ресей этнологиясындағы өзекті ғылыми жобалар туралы; Бірлескен зерттеулердің перспективалары туралы).
  2. Әжіғали С.Е. Қазақ-якут этномәдени байланыстары туралы (ескерткіштер мысалында: сэргэ және құлпытастар).
  3. Досшанова Г. Чехиядағы, Карлов ун-тіндегі этномәдени, антропологиялық зерттеулер туралы (Және диссертация тақырыбы бойынша «Қазақстандағы жерлеу рәсімдері: уақыт бойынша рәсімнің өзгеруі»).