Қазақстан Республикасының ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитеті

Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты

Category: ОТАРЛЫҚ ДӘУІРДІҢ ҰЛЫ ЕСІМДЕРІ


  • ДӘУЛЕТКЕРЕЙ ШЫҒАЙҰЛЫ

    ДӘУЛЕТКЕРЕЙ ШЫҒАЙҰЛЫ

    Дәулеткерей Шығайұлы (1820-1887) – күйші, композитор, қазақ күй өнеріндегі лирикалық бағыттың негізін салушы. Ол өзінің шыққан тегі бойынша далалық ақсүйектер өкілдерінің сол дәуірдегі неғұрлым атақты тобына жатады.  Сонау XVIII ғасырда билік құрған құдыретті  феодалдардың бірі Дәулеткерейдің арғы атасы Әбілқайыр 1723-1748 жылдары Кіші жүздің ханы болған.     1815 жылы Бөкей хан кайтыс болғаннан кейін хандық билік […]

  • МАХАМБЕТ ӨТЕМІСҰЛЫ

    МАХАМБЕТ ӨТЕМІСҰЛЫ

    Махамбет Өтемісұлы (1803-1846) – ақын, күйші, композитор, Бөкей Ордасындағы 1836-1838 жж. аралығында халық-азаттық көтерілісін ұйымдастырушыларының бірі. Оның жалынды жырларында көтерілісшілердің талап-тілектері мен халық мұңы бейнеленді. Қазақ халқының азаттығын аңсаған біртуар тұлға. Өмірбаяны Махамбет Өтемісұлы 1803 жылы Батыс Қазақстан облысына қарасты қазіргі Жәнібек ауданында, Нарын құмында дүниеге келген. Әрине батырдың туған жылымен қатар, оның туған жеріне қатысты […]

  • ИСАТАЙ ТАЙМАНҰЛЫ

    ИСАТАЙ ТАЙМАНҰЛЫ

    Исатай Тайманұлы (1791-1938) – Бөкей Ордасындағы халық азаттық қозғалыстың жетекшісі. Беріш руының старшыны. Қолбасшы, батыр, мәмілегер. Өмірбаяны Кіші жүз патшалық Ресейдің құрамына енген соң дәстүрлі қазақ қоғамы терең өзгерістерді басынан өткізді. Бұл өзгерістердің қазақ қоғамына кері әсері басым болды. Қазақтың жерлерін еркін иемденген патша үкіметінің шенеуніктері қазақ халқының мүддесімен мүлдем санаспады. Бекіністер салып, өзінің отарлық […]

  • БӨКЕЙ ХАН

    БӨКЕЙ ХАН

    Бөкей хан (Бөкей Нұралыұлы) (қазан 1748/49 –21 мамыр1815) – Орал мен Еділ өзендерінің аралығында, Астрахан, Саратов губерниясы мен Орынбор өлкесінің аумағында орналасқан Бөкей (Ішкі) хандығы (1801-1845); Ресей империясының протекторатында болған алғашқы хан және оның негізін қалаушы, мемлекеттік қайраткер және мәмілегер. Өмірбаяны Бөкей қазақ ақсүйектеріне жатады, ең жоғарғы сапта тұратын ақсүйектер (төре), яғни «Әлемді тітіреткен» атақты ұлы билеуші […]