Қазақстан Республикасының ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитеті

Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты

Рубрика: КЕҢЕСТІК ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҰЛЫ ЕСІМДЕРІ


  • РЫСҚҰЛБЕКОВ ҚАЙРАТ НОҒАЙБАЙҰЛЫ

    РЫСҚҰЛБЕКОВ ҚАЙРАТ НОҒАЙБАЙҰЛЫ

    Рысқұлбеков Қайрат Ноғайбайұлы (13 наурыз 1966 – 21 мамыр 1988) – 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісінің белсенді қатысушысы, Халық Қаһарманы.  Еліміздің тәуелсіздігі жолында ерлікпен қаза тапқан  Қайрат Рысқұлбековтың есімі халқымыздың жадында мәңгі сақталып, Ұлы даланың ұлы тұлғасы ретінде тарихтан лайықты орнын алады. Қазақтар өзінің бостандығы мен тәуелсіздігі жолында тек патша отаршылдары мен кеңестік жүйенің  озбырлығына қарсы 300-ден…

  • ТӘШЕНЕВ (ТӘШЕНОВ) ЖҰМАБЕК АХМЕТҰЛЫ

    ТӘШЕНЕВ (ТӘШЕНОВ) ЖҰМАБЕК АХМЕТҰЛЫ

    Тәшенев Жұмабек Ахметұлы (20 наурыз 1915 – 18 қараша 1986) – аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері. Жұмабек Тәшенев Ақмола облысы Аршалы ауданы Танакөл (Бабатай) ауылында дүниеге келген. Жұмабектің әкесі – Жақсыбаев Тәшен мен анасыГүлсім орта дәулетті адамдар болған. Шымкент қаласында жерленген. Өмірбаяны Жұмабек Тәшенев Ақмола облысы Аршалы ауданының Танакөл (Бабатай) ауылында дүниеге келген. Жұмабектің…

  • ҚОНАЕВ ДІНМҰХАМЕД АХМЕТҰЛЫ

    ҚОНАЕВ ДІНМҰХАМЕД АХМЕТҰЛЫ

    Қонаев Дінмұхамед Ахметұлы (12 қаңтар 1912 – 22 тамыз 1993) – аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, ғалым, Қазақ КСР ҒА академигі (1952 ж.), техника ғылымдарының докторы (1969 ж.), үш мәрте Социалистік Еңбек Ері (1972, 1976, 1982 жж.). 1912 жылы 12 қаңтарда Верный қаласында дүниеге келген, қазіргі Алматы қаласы. 1993 жылы 22 тамызда қайтыс болып, Алматы қаласында жерленген. Өмірбаяны Қонаев…

  • ОҢДАСЫНОВ НҰРТАС ДӘНДІБАЙҰЛЫ

    ОҢДАСЫНОВ НҰРТАС ДӘНДІБАЙҰЛЫ

    Оңдасынов Нұртас Дәндібайұлы (26 қазан 1904 – 1 қараша 1989) – көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері. 1938-1951 жж. – Қазақ КСР Халық Комиссарлары кеңесінің, Министрлер кеңесінің төрағасы, 1954-1955 жж. – Қазақстан Жоғарғы Кеңесі Төралқасының төрағасы, 1955-1962 жж. – Гурьев (қазіргі Атырау) облысының басшысы. Халық депутаттары облыстық атқару комитетінің төрағасы, Қазақстан Компартиясы облыстық комитетінің бірінші хатшысы.  Өмірбаяны…

  • САБЫР РАХЫМОВ

    САБЫР РАХЫМОВ

    Сабыр Омарұлы Рахымов (12 қантар 1902–26 наурыз 1945) — Кеңес Одағының Батыры, 37-ші атқыштар дивизиясының командирі, соғыс жылдары ол басқарған дивизияның жауынгерлік туына 2 «Қызыл Ту», Богдан Хмельницкий ордендері, Суворов және Кутузов ордендері тағылды. Рахимов Қызыл Жұлдыз, 2-дәрежелі Суворов ордендерімен, медальдармен марапатталған.   Өмірбаяны Сабыр 1902 ж 12 ақпанда Шымкент облысы, Қазығұрт тауы баурайындағы Көкебел ауылында Омар Мәмбетқұловтың…

  • СМАҒҰЛ САДУАҚАСҰЛЫ

    СМАҒҰЛ САДУАҚАСҰЛЫ

    Садуақасұлы Смағұл(1900-1933) – көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, жазушы. Өмірбаяны Садуақасұлы Смағұл – аса көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері. Ол 1900 жылы Ақмола облысы, Шарлақ уезі, Қарой болысының (қазір Солтүстік Қазақстан облысы, Ақжар ауданы) Жарқын ауылында дүниеге келді. Он жасқа дейін ол әкесі Садуақас молданың тәрбиесінде болып, хат таниды. Он бір жасынан ауыл мектебінде оқиды.…

  • ҚАНЫШ ИМАНТАЙҰЛЫ СӘТБАЕВ

    ҚАНЫШ ИМАНТАЙҰЛЫ СӘТБАЕВ

    Қаныш (Ғабдулғани) Имантайұлы Сәтбаев(12 сәуір 1899 – 31қаңтар 1964) – Көрнекті геолог-ғалым, геология-минералогия ғылымдарының докторы, ҚазКСР ҒА ұйымдастырушысы және тұңғыш президенті, КСРО ҒА академигі  Өмірбаяны Қ.И. Сәтбаев 1899 жылы 12 сәуірде (31 наурыз) Семей губерниясы Павлодар уезіндегі Ақкелін болысының № 4 ауылында (қазіргі ҚР Павлодар облысының Баянауыл ауданы) орта жүз арғын руының қаржас (Сүйіндік) деген еліне жататын…

  • МҰХТАР ОМАРХАНҰЛЫ ӘУЕЗОВ

    МҰХТАР ОМАРХАНҰЛЫ ӘУЕЗОВ

    Мұхтар Омарханұлы Әуезов (28 қыркүйек 1897– 27 маусым 1961) – Қазақтың көрнекті жазушысы, драматург. Қазақ КСР Ғылым академиясының академигі (1946), Қазақстан Жазушылар одағының төрағасы. Өмірбаяны Мұхтар Әуезов 1897 жылы 28 қыркүйекте Семей уезінің Шыңғыс болысында (қазіргі Шығыс Қазақстан облысы) дүниеге келген. Тобықты руынан шыққан жазушы Әуэздің атасы Абай Құнанбайұлымен туыстық байланыста болды және болашақ жазушының дүниетанымын қалыптастыруға үлкен…

  • ҚОШКЕ КЕМЕҢГЕРҰЛЫ

    ҚОШКЕ КЕМЕҢГЕРҰЛЫ

    Қошке Кемеңгерұлы (Хошмұхамед, ҚошмұхамбетКемеңгеров) (1896-1937) – «Алаш» ұлт азаттық қоғалыс кезеңінің көрнекті қайраткері Өмірбаяны Қ. Кемеңгерұлы 1896 жылы 15 шілдеде /1/ сол кездегі территориялық бөлініс бойынша Ақмола облысы, Омбы уезінің жерінде дүниеге келді. Ата-бабасы мұнда Баянауылдың Сарытауынан қоныс аударған болатын. Соңғы табылған дерек көздері бұл жөнінде мынадай мағлұмат береді: «Шорман би» Омбыға барғанда тамақ ішетін, намаз…

  • РЫСҚҰЛОВ ТҰРАР РЫСҚҰЛҰЛЫ

    РЫСҚҰЛОВ ТҰРАР РЫСҚҰЛҰЛЫ

    Рысқұлов Тұрар Рысқұлұлы (26 желтоқсан 1894 – 8 ақпан 1938) – Түркістандағы түркі халықтары ұлт-азаттық қозғалысының көсемі, аса көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ірі ғалым, публицист, тарихшы, дипломат. Түркі халықтарының бірлігі мен тұтас Түркістан идеясы үшін күрес жүргізген біртуар тұлға. Түркістан халықтарының саяси құқықтары мен бостандығы, олардың сырттан ауып келген еуропалықтармен теңдігі және Шығыстағы революция мәселелері…